บทคัดย่อ

โรคแผลกระเพาะอาหารทะลุเป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อย เป็นอันดับที่ 2 ของโรคแผลในกระพาะอาหารรองจากภาวะเลือดออกในกระเพาะอาหาร โรคแผลกระเพาะทะลุจัดเป็นภาวะเร่งด่วนในการให้การรักษาพยาบาล เนื่องจากหากได้รับการรักษาไม่ทันท่วงทีจะมีอัตราการตายที่สูง นอกจากนี้พบผู้ป่วยที่เกิดภาวะแทรกซ้อนหลังได้รับการผ่าตัดช่องท้องเพิ่มสูงขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงทางสรีระภาพของร่างกาย โดยการรักษาที่สำคัญคือการผ่าตัดช่องท้อง ซึ่งเป็นการผ่าตัดเพื่อตรวจวินิจฉัยและการสำรวจภายใน รวมถึงการรักษาพยาธิสภาพต่างๆที่เกิดกับอวัยวะภายในช่องท้องด้วยการผ่าตัดหน้าท้องและเยื่อบุช่องท้องเข้าไป มีเป้าหมายเพื่อรักษาและเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหลังได้รับการทำผ่าตัด การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผู้ป่วยกะเพาะทะลุด้วยการผ่าตัดช่องท้องร่วมกับภาวะช็อก วิธีการศึกษาครั้งนี้เป็นผู้ป่วยชายไทย เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยศัลยกรรมชาย โรงพยาบาลสิงห์บุรี จำนวน 1 ราย ด้วยโรคกระเพาะทะลุ ได้รับการรักษาด้วย การผ่าตัดช่องท้อง Explore laparotomy ด้วยวิธี Simple suture with omental patch ในช่วง 22 มกราคม 2566- 27 มกราคม 2566 รวมระยะเวลา 7 วัน จากแบบบันทึกข้อมูล เวชระเบียนผู้ป่วยใน การสัมภาษณ์ผู้ป่วยและญาติ และการโทรเยี่ยมติดตามอาการที่บ้านหลังจำหน่ายกลับบ้าน 

ผลการศึกษาพบผู้ป่วยชายไทย อายุ 63 ปี มาโรงพยาบาลด้วยอาการ ปวดจุกท้อง ใต้ลิ้นปี่ 4ชั่วโมงก่อนมาโรงพยาบาล มีประวัติเป็นโรคความดันโลหิตสูงและหลอดเลือดสมองตีบ 4 ปี รักษาต่อเนื่อง รับประทานยาแก้ปวดยาชุด เป้นประจำ และดื่มแอลกอฮอล์ ทุกวัน แรกรับตรวจร่างกายพบ Tenderness guarding  ผลเอกซเรย์ช่องท้อง พบ Free air under dome of diaphragm ได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัดช่องท้อง การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ให้ยากระตุ้นความดันโลหิต ร่วมกับให้ยาปฏิชีวนะ หลังจากนั้น 2 สัปดาห์ผู้ป่วยอาการดีขึ้นตามลำดับ จำหน่ายกลับบ้านได้หลังนอนโรงพยาบาล 7 วัน 

สรุปผลจากการศึกษาผู้ป่วยชายรายนี้พบแผลกระเพาะอาหารทะลุร่วมกับภาวะช็อค ส่งผลให้ระบบการไหลเวียนล้มเหลว ต้องได้รับยากระตุ้นความดันโลหิต โดยปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดความรุนแรงมากขึ้น โรคประจำตัว ผู้สูงอายุ ดังนั้นพยาบาลผู้ดูแลจึงมีบทบาทสำคัญในการวางแผนและปฏิบัติการพยาบาล ทั้งในภาวะวิกฤติและระยะฟื้นฟู จนผู้ป่วยจำหน่ายกลับบ้านได้ โดยมีการเตรียมความพร้อมร่วมกับครอบครัวก่อนกลับบ้าน เพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำ