บทคัดย่อ

ความสำคัญของปัญหา: ภาวะความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์เป็นภาวะแทรกซ้อนทางสูติกรรมสำคัญที่คุกคามภาวะสุขภาพของมารดาและทารก โดยอาจทำให้ผู้คลอดเกิดอาการชัก เกิดภาวะของโรคหลอดเลือดสมองอย่างฉับพลัน จนเป็นเหตุทำให้มารดาเสียชีวิตได้ ในขณะที่ทารกอาจเกิดภาวะ เจริญเติบโตช้าในครรภ์ การคลอดก่อนกำหนด เกิดภาวะขาดออกซิเจน หรือเสียชีวิตในครรภ์ได้ 

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษากระบวนการพยาบาลและการดูแลผู้คลอดที่มีภาวะความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์และมีภาวะเสี่ยงตั้งครรภ์สูงวัย

รูปแบบการศึกษา: เป็นการวิเคราะห์และเปรียบเทียบกรณีศึกษากับหลักวิชาการและนำผลการศึกษาไปใช้ 

ผลการศึกษา: กรณีศึกษาเป็นผู้คลอดตั้งครรภ์ที่ 2 อายุ 37 ปี มารับบริการฝากครรภ์เพียง 2 ครั้ง และไม่ได้มาตรวจครรภ์ตามนัดอีก จากการที่ผู้คลอดมีภาวะความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์ร่วมกับการตั้งครรภ์สูงวัย ทำให้ผู้คลอดมีภาวะเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงจากการมีภาวะความดันโลหิตสูง นอกจากนี้ผู้คลอดมาโรงพยาบาลเมื่อมีอาการเจ็บครรภ์คลอด และมีการเปิดของปากมดลูก 6 เซนติเมตรแล้ว แพทย์พิจารณาการรักษาโดยการให้ยาลดความดันโลหิตและเข้าสู่ระยะคลอดตามปกติ ภายใต้การดูแลรักษาอย่างใกล้ชิด จึงได้คลอดทารกเพศหญิง น้ำหนัก 3,490 กรัม สุขภาพแข็งแรงดี และย้ายไปแผนกหลังคลอดพร้อมมารดา 

จากการศึกษาพบว่าแนวทางในการดูแลผู้คลอดที่มีภาวะความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์และมีภาวะเสี่ยงตั้งครรภ์สูงวัย ขึ้นอยู่กับสุขภาพของสตรีตั้งครรภ์ สภาพทารกในครรภ์ และแผนการรักษาของแพทย์ ทีมพยาบาลผู้คลอดควรมีการเตรียมความพร้อมเป็นพิเศษการรายงานแพทย์และให้การพยาบาลโดยใช้กระบวน การพยาบาลแบบองค์รวม การให้ความรู้แก่ผู้คลอดเพื่อการตัดสินใจรับการดูแลรักษา รวมถึงการรับรู้ผลลัพธ์และความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจะทำให้เกิดความร่วมมือในการรักษาและจะทำให้ผลการดูแลผู้คลอดที่มีภาวะความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์มีประสิทธิภาพ ไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนจากความดันโลหิตสูงในขณะตั้งครรภ์และลดอัตราตายในมารดาลงได้

สรุป: จากกรณีศึกษาการดูแลผู้คลอดทีมีความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์และมีภาวะเสี่ยงตั้งครรภ์สูงวัยในระยะคลอด พบว่าบุคลากรควรมีทักษะ ความรู้ ความชำนาญในกระบวนการดูแลผู้คลอดรวมทั้งมีทักษะในการสื่อสารและสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้คลอดและญาติเพื่อให้เกิดความเข้าใจ ร่วมมือในการรักษา นำไปสู่การบรรลุเป้าหมาย ลูกเกิดรอดแม่ปลอดภัย